Wetsvoorstel verduidelijking werken met zzp’ers is niet duidelijk en eenvoudig
12/4/2023
Het Adviescollege toetsing regeldruk (ATR) stelt dat het conceptwetsvoorstel van minister Van Gennip van Sociale Zaken om schijnzelfstandigheid terug te dringen niet werkt. Het voorstel leidt zelfs tot meer in plaats van minder regeldruk voor burgers en ondernemingen.
Met de nieuwe wet zou de beoordeling van arbeidsrelaties voor werkgevers en zelfstandigen duidelijker en eenvoudiger worden. Hier zou ook schijnzelfstandigheid een stuk minder voorkomen. Bij schijnzelfstandigheid denkt iemand als zelfstandige te werken, maar juridisch gezien is hij een werknemer. Het kabinet wil met het voorstel voor de Wet verduidelijking beoordeling arbeidsrelaties en rechtsvermoeden duidelijker maken wanneer het werk kan worden gedaan door een zzp'er en wanneer daarvoor iemand een arbeidsovereenkomst moet hebben.
Geen duidelijkheid
Maar het ATR twijfelt aan de effectiviteit van die aanpak. Minister Karien van Gennip koos ervoor om het begrip ‘werken in dienst van’ te verduidelijken. Ze heeft bestaande rechtspraak verzameld uit rechtszaken en bracht die bij elkaar in een zogenaamd ‘toetsingskader’. Maar zij gebruikt daarbij een aantal begrippen die op meerdere manieren zijn op te vatten. De nieuwe wet gaat hierdoor niet zorgen voor meer duidelijkheid. Tegelijkertijd vermindert de regeldruk ook niet zoals eerder verwacht.
Voorstel biedt geen houvast
De nieuwe begrippen van het wetsvoorstel zijn niet nieuw. Zij zijn op dit moment de drie belangrijkste begrippen uit de rechtspraak als wij kijken naar de invulling van de voorwaarden ‘in dienst’. Er verandert dus niks. Deze nieuwe begrippen leiden juist weer tot nieuwe rechtszaken om duidelijk te krijgen wat er precies mee wordt bedoeld. ATR adviseert daarom van de wetswijziging af te zien.
Praktijkproef is nodig
Duidelijkheid en eenvoud voor werkgever en zelfstandigen nemen door dit wetsvoorstel juist af. Volgens ATR is voor de opvatting geen steun te vinden in de uitkomsten van de gehouden MKB-toets. Er is ook geen steun te vinden in de ingezonden reacties in de internetconsultatie. Het college beveelt daarom aan om eerst gesprekken met individuele werkgevers en zelfstandigen te voeren voordat een wetsvoorstel wordt ingediend. Ook beveelt het college het houden van een steekproef aan. Beide stappen zijn nodig omdat alle eerdere wetswijzigingen ook niet het gewenste resultaat hebben gebracht. Het college vindt het belangrijk bij een nieuwe poging meer zekerheid over de effectiviteit te hebben.