Op 5 januari 2023 is de Corporate Sustainability Reporting Directive (CSRD) in werking getreden. Deze EU-richtlijn verplicht organisaties te rapporteren over de impact van hun activiteiten op – kort gezegd – mens en milieu. Op die manier moeten investeerders en andere belanghebbenden inzicht krijgen in de duurzaamheidsprestaties van bedrijven, als onderdeel van de Europese Green Deal.
CSRD vervangt de NFRD
Bepaalde grote bedrijven moeten op basis van de Non-Financial Reporting Directive (NFRD) al rapporteren over:
- milieuzaken
- sociale zaken en behandeling van werknemers
- eerbiediging van de mensenrechten
- anti-corruptie- en omkoping
- diversiteit in raden van bestuur (leeftijd, geslacht, opleiding en professionele achtergrond)
De CSRD-regels verbeteren en vervangen de NFRD-regels. De NFRD gold voor ongeveer 11.700 grote bedrijven en groepen in de EU. Onder de CSRD moeten veel meer ondernemingen over duurzaamheid gaan rapporteren, namelijk ongeveer 50.000 in de EU.
Voor wie en vanaf wanneer is de CSRD van toepassing?
De CSRD geldt sinds 1 januari 2024 voor grote bedrijven van openbaar belang die nu al onder de NFRD vallen. Deze bedrijven moeten de CSRD-rapportage leveren vanaf boekjaar 2024 (publicatie in 2025). Vanaf boekjaar 2025 geldt de CSRD voor bedrijven die voldoen aan minimaal twee van de drie onderstaande criteria:
- meer dan 250 medewerkers;
- meer dan 40 miljoen euro omzet per jaar;
- meer dan 20 miljoen euro op de balans.
Maar ook beursgenoteerde sme’s (de zogenaamde small- en mediumsized enterprises) gaan onder de verplichtingen van de CSRD vallen, met uitzondering van ‘micro-enterprises’. Zij moeten vanaf boekjaar 2026 (publicatie in 2027) gaan rapporteren. De precieze criteria voor bedrijven die moeten rapporteren onder de CSRD zijn neergelegd in artikel 2 van Richtlijn 2013/34 (de ‘Jaarrekeningenrichtlijn’).
Wat betekent de CSRD voor HR?
De CSRD valt uiteen in drie duurzaamheidsgebieden die worden aangeduid met de letters ESG: Environmental, Social en Governance.
- Environmental: de impact van het bedrijf op de planeet en omvat energieverbruik, afvalverwijdering, inkoop van grondstoffen, koolstofemissies, waterverbruik en recyclingprocessen.
- Social: de impact van de bedrijfsvoering op het eigen personeel en de omgeving. Kwesties zijn onder meer diversiteit en de inzet van flexibel personeel.
- Governance: de manier waarop een bedrijf wordt aangestuurd en de controle op bijvoorbeeld de samenstelling van besturen, onafhankelijke bestuurders, beschikbare aandelenklassen, interactie met aandeelhouders, beloning en aandeelhoudersrechten.
Een goede ‘ESG-score’ kan helpen om investeerders en kapitaal aan te trekken.
Met name HR-professionals die zich bezighouden met ESG-thema’s (in sommige bedrijven maatschappelijk verantwoord ondernemen genoemd) krijgen zodoende te maken met de CSRD. Het HR-beleid over ESG moet (voor zover dit nog niet het geval is) worden omgezet in zo nauwkeurig mogelijk omschreven doelen en worden gemeten.
Dit houdt bijvoorbeeld in dat het bedrijf beleid moet hebben voor diversiteit en inclusie, gelijke kansen en gelijke beloning. HR moet beleid hebben en uitvoeren voor het welzijn van werknemers en kijken naar de sociale impact van het bedrijf op de omgeving. Maar er is ook beleid nodig voor de uitstoot van CO₂ en recycling door personeel, alsook het gebruik van grondstoffen op de werkvloer.
Welke gegevens moeten precies worden gerapporteerd onder de CSRD?
De CSRD heeft Richtlijn 2034/14 https://eur-lex.europa.eu/legal-content/EN/TXT/?uri=CELEX%3A02013L0034-20230105 gewijzigd. Een artikel 19a is toegevoegd. In dit artikel is opgenomen waar de duurzaamheidsrapportage aan moet voldoen. De bedrijven moeten in het algemeen ‘informatie opnemen die nodig is om inzicht te krijgen in de effecten van de onderneming op duurzaamheidskwesties, maar ook de informatie die nodig is om te begrijpen hoe duurzaamheidskwesties van invloed zijn op de ontwikkeling, de prestaties en de positie van de onderneming.’ Wat dit inhoudt, wordt verduidelijkt in lid 2 van artikel 19a en volgende.
In de CSRD is toegelicht dat dit neerkomt dat bedrijven informatie moeten verschaffen die nodig is voor ‘het begrip van de effecten van de activiteiten van de onderneming op milieu-, sociale en personeelsaangelegenheden, eerbiediging van mensenrechten en de bestrijding van corruptie en omkoping. Op grond van die artikelen moeten ondernemingen dus zowel rapporteren over de effecten van hun activiteiten op mens en milieu als over de wijze waarop duurzaamheidskwesties de onderneming beïnvloeden.’
Voor HR is het raadzaam om aansluiting te zoeken bij de HR-kwesties die onder de drie duurzaamheidsgebieden ESG vallen en samen met de accountant die de rapportages opstelt, te kijken welke gegevens vanaf 2024 (of per wanneer het bedrijf moet voldoen aan de CSRD) nodig zijn.
ESRS
In 2023 is zijn de normen ter uitvoering van de CSRD vastgesteld, de European Sustainability Reporting Standards (ESRS). De ESRS bevat gedetailleerde en gestandaardiseerde informatievereisten voor bedrijven om te rapporteren over milieu-, sociale en bestuurskwesties. Bedrijven die onder de CSRD vallen moeten aan deze gestandaardiseerde normen voldoen.